Pisa Gezimiz

İtalya turumuz kapsamında turun olmazsa olmazlarından Pisa Kulesi’ni görme zamanımız gelmişti. Ama ondan önce tur sırasında ziyaret ettiğimiz Napoli Pompei ve San Gimignano gezimize ait detayları da görmek isterseniz diye aşağıya ilgili linkleri bırakıyoruz.

https://www.gezipduru.com/2021/01/01/napoli-pompei-gezimiz/

https://www.gezipduru.com/2021/07/14/san-gimignano-gezimiz-ve-iskence-muzesi/

Kuzey İtalya’daki Toskana bölgesinde yer alan Pisa şehrini ziyaret etmemizin sebebi herkes de olduğu gibi her yıl binlerce turisti kendine çeken Pisa Kulesi’ni görmekti. Biz sadece kuleyi göreceğiz derken Pisa Katedrali’ni ve vaftizhanesinin de bulunduğu “Piazza del Duomo” bölgesini ziyaret ettiğimizi öğrendik. Bu bölge 1987’den itibaren UNESCO Dünya Mirasları Listesi’ne alınmış. Bu bölgeye giriş kapısından girerek ilerliyoruz. Bu arada Pisa şehri hakkında ön bilgi olmasına adına birkaç bilgiyi paylaşmak istiyoruz. Pisa 11. yüzyıl ile 14. yüzyıl arasında İtalya yarımadasının en güçlü 4 deniz cumhuriyetinden biri olarak (diğerleri Ceneviz Cumhuriyeti, Venedik Cumhuriyeti ve Amalfi) tarihe geçmiş olup burası Galileo Galilei’nin yaşamış olduğu kenttir.

Şehrinin ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu kesin olarak bilinmemektedir. MÖ 5. yüzyıldan kalma bazı arkeolojik bulgular bölgede Yunan ve Galyalılarla ticaret yapan bir şehrin varlığını ortaya koymuştur. MÖ 180 yılında Roma İmparatorluğunun bir kolonisi haline gelmiş ve sonra Lombardların egemenliği altına girmiştir. Ardından Şarlman’ın Lombardları yenmesiyle Kutsal Roma Cermen İmparatorluğunun bir parçası olmuştur. 11. yüzyılda Pisa İtalyan Yarımadasının 4 büyük bağımsız deniz cumhuriyetinden biri haline gelmiştir. Pisa’nın 1060 yılında Cenevizlilerle yaptığı ilk deniz savaşı zaferle sonuçlanmıştır. 1088 yılında Kuzey Afrika’daki bir Müslüman şehri olan Mehdiye’yi talan etmiştir. Pisa Kudüs şehrinin Fatımilerden ele geçirilmesiyle sonuçlanan I. Haçlı Seferinde önemli rol oynamıştır.  Pisalılar Antakya, Yafa, Lübnan bölgelerinde koloniler kurmuşlar ve Konstantinopolis, Kahire ve İskenderiye’de yerleşim bölgeleri oluşturmuşlardır.  Pisa 14. yüzyıldan itibaren zayıflamaya başlamış ve 1509 yılında Floransa’nın eline geçmiştir. II. Dünya Savaşı sırasında Pisa şehri büyük zarar görmüş ve bombardımanlar sırasında Camposanto (Anıt Mezar)’daki freskler neredeyse tamamen yok olmuştur.

Gelelim Mucizeler Meydanı’na …

Katedral Meydanı (Piazza del Duomo) olarak bilinen Mucizeler Meydanı (Piazza dei Miracoli) Avrupa Orta Çağ sanatının önemli bir merkezi olarak tanınan Pisa kentinde yer alan 8.87 hektarlık bir meydandan oluşur. Katolik Kilisesi tarafından kutsal sayılan bu meydan, dört büyük dini yapıya ev sahipliği yapar. Pisa Katedrali, Pisa Vaftizhanesi, Campanile ve Camposanto Monumentale (Abidevi Mezarlık).

1063-1090 yıllarında yapılan şehir katedralinin çan kulesi -her yerde karşımıza çıkan bildik eğik Pisa Kulesi- ana yapıdan ayrı olarak 1173’te yapılmış. 56 metre yükseklikte olan kule üst üste bindirilmiş yuvarlak 6 sütun dizisinden meydana gelmiş. Kuleye çıkıp manzarayı yukarıdan görmek isterseniz 294 basamak sonunda manzara sizindir. En üstteki çanların bulunduğu 8. kat silindir biçimindedir. Galileo’nun, bütün cisimlerin aynı hızla ve aynı fizik kanununa uyarak düştüklerini farklı ağırlıklardaki iki top güllesini bu kuleden aşağı bırakarak gözlemlediği iddia edilmiş. Bilginin kaynağı Galileo’nun bir öğrencisi olmasına rağmen bu iddia geniş çevrelerce bir efsane olarak kabul edilir.

Pisa Kulesi’nin eğikliğinin sebebi hemen hemen her kaynakta belirtildiği üzere temeldeki yumuşak zemindeki çökmedir. Kule her yıl milimetrenin onda yedisi kadar (100 yılda 0,7 cm) eğilmektedir. Kulenin şu andaki eğimi 5,5° kadardır. Kule 1990-2001 yılları arasında onarım için kapalı tutulmuş ve proje kapsamında yapılan 45 cm’lik bir düzleştirme çalışmasıyla eski haline getirilmiş. Proje kapsamında 45 cm’lik bir düzleştirme gerçekleştirilen kuleye yapılan restorasyon 200 yıl daha kuleyi ayakta tutacak.

Toplam Çan sayısı 7’dir  ve bunlar hakkındaki kısa bilgiler aşağıdadır.

1. çan: L’assunda 1564 dökümü,yapan Giovani Pietro Orlandi ağırlık 3.620 kg

2. çan: il crocifisso 1572 dökümü, yapan vincenzo Possenti ağırlık 2.462 kg

3. çan: san Ranieri, 1719-1721 dökümü, yapan Giovanni Andrea Moreni ağırlık 1.148 kg

4. çan : La Terza (birinci küçük) 1473 dökümü,ağırlık 300 kg

5. çan: La Dasquereccio, 1262 dökümü, yapan Lattering ağırlık 1.014 kg

6. çan : il Vespruccio (ikinci küçük) 14.nci yüzyıl dökümü tekrar 1501, yapanNicola di Jacobo ağırlık 1.000 kg

7. çan: Del Pozzetto, 1606 dökümü ağırlık 652 kg

8. katında ise her biri bir notaya denk gelecek şekilde 7 tane çan bulunuyor. Her katı sütunlar üzerinde yükselen kulenin ilk katında 15, ondan sonraki 6 katında 30’ar sütun var.

1152’de yapımına başlanan Vaftizhane’nin yapımı 2 yıldan fazla sürmüş ve 1363 yılında tamamlanabilmiş. İtalya’daki en büyük Vaftizhane sayılan Pisa Vaftizhanesi de, kule ve katedral ile aynı dengesiz kum üzerine inşa edilmiş ve katedrale doğru 0,6 derece eğilmiş. 1152’de yapımına başlanan Vaftizhane’nin yapımı tam 211 yıl sürmüş ve 1363 yılında tamamlanabilmiştir.

Pisa Katedrali (Duomo)

İtalya’nın Toskana bölgesinde yer alan katedral 1063-1090 yılları arasında yapılmış olup mimarı Buscheto’dur. Müslümanlar ile olan savaşta kazanılan ganimetlerle finansmanı sağlanmış, 1595 yılındaki yangınla çok fazla zarar görmüş ve çeşitli restorasyonlar ile bugünkü halini almış.

Pisa Kulesi deyince akıllara kuleyi düzeltmeye/devirmeye/kucaklamaya/parmak ucuyla ezmeye …vb çalışırken çekilmiş bin bir türlü fotoğraf gelir. Biz de bu gayreti sarf eden birkaç arkadaşı çekmek istedik.

Yazımızı bu sefer son cümleler ile değil de şiir ile kapamak geldi.

***

YAVAŞ YAVAŞ ÖLÜRLER

Yavaş yavaş ölürler

Seyahat etmeyenler.

Yavaş yavaş ölürler

Okumayanlar, müzik dinlemeyenler,

Vicdanlarında hoşgörüyü barındıramayanlar.

Yavaş yavaş ölürler

Alışkanlıklarına esir olanlar,

Her gün aynı yolları yürüyenler,

Ufuklarını genişletmeyen ve değiştirmeyenler,

Elbiselerinin rengini değiştirme riskine bile girmeyenler,

Bir yabancı ile konuşmayanlar.

Yavaş yavaş ölürler

Heyecanlardan kaçınanlar,

Tamir edilen kırık kalplerin gözlerindeki pırıltıyı görmek istemekten kaçınanlar.

Yavaş yavaş ölürler

Aşkta veya işte bedbaht olup yön değiştirmeyenler,

Rüyalarını gerçekleştirmek için risk almayanlar,

Hayatlarında bir kez dahi mantıklı tavsiyelerin dışına çıkmamış olanlar.

Pablo Neruda

Ekim  2021